Lực ma sát lăn là gì? 5 Ví dụ lực ma sát lăn chuẩn nhất

Rate this post

Lực ma sát lăn là gì? Lực ma sát lăn là một trong những loại lực ma sát được học trong chương trình Vật Lý THCS. Hiểu một cách đơn giản, lực ma sát lăn là lực ngăn cản sức lăn của vật có dạng hình tròn (bánh xe) trên mặt phẳng. Để hiểu cụ thể hơn về định nghĩa lực ma sát lăn là gì hãy cùng TTmobile xem ngay bài viết dưới đây.

Ma sát là gì?

Ma sát là một loại lực cản xuất hiện giữa các bề mặt vật chất với nhau. Lực ma sát này có xu hướng chống lại sự thay đổi vị trí tương đối của hai bề mặt vật chất đó với nhau.

Chung quy lại có thể hiểu:

Lực ma sát là lực cản trở chuyển động của một vật được tạo ra bởi những vật tiếp xúc với nó.

Lực ma sát lăn là gì?

Định nghĩa lực ma sát lăn là gì?

Lực ma sát lăn là lực ngăn cản sự lăn của các vật có hình tròn hay nói cách khác là cản trở chuyển động lăn.

Lực ma sát lăn là gì
Lực ma sát lăn là gì? Lực ma sát lăn là gì?

Độ lớn lực ma sát lăn nhỏ hơn các lực ma sát động khác.

Ví dụ lực ma sát lăn

Để hiểu hơn về lực ma sát lăn là gì hãy cùng xem một vài ví dụ dưới đây:

– Ví dụ 1:
Bạn có thể tưởng tượng Lực ma sát lăn trên bánh xe đạp chính là lực cản trở chuyển động của các vật lăn trên bề mặt phẳng của bánh xe đạp.

– Ví dụ 2:

Bạn có thể thấy lúc sơn tường bằng rulo thì chính rulo với mặt tường có lực ma sát lăn.

– Ví dụ 3:

Trường hợp đầy hàng bằng xe đẩy thì giữa bánh xe và mặt đường xuất hiện lực ma sát, đó chính là ma sát lăn.

– Ví dụ 4:

Khi bạn lăn thùng phuy nhựa trên sàn nhà thì lực ma sát lăn ở đây chính là lực ma sát của vỏ thùng phuy với mặt sàn nhà.

Đặc điểm của ma sát lăn

 

Khi một vật lăn trên một vật khác, xuất hiện nơi tiếp xúc và cản trở chuyển động lăn.

Do vậy, đặc điểm của ma sát lăn tương tự như ma sát trượt đó là:

 

  • Có điểm đặt lên vật sát bề mặt tiếp xúc.
  • Có phương song song với bề mặt tiếp xúc.
  • Có chiều ngược chiều với chiều chuyển động tương đối so với bề mặt tiếp xúc.

 

Ngoài lực ma sát lăn thì trong Vật lý còn có 3 loại ma sát khác nữa đó là: Ma sát nghỉ, ma sát trượt và ma sát nhớt. Cụ thể 3 loại ma sát này có đặc điểm như thế nào hãy cũng xem tiếp nội dung dưới đây:

Xem thêm bài viết:

Ma sát nghỉ là gì?

Định nghĩa ma sát nghỉ là gì?

Ma sát nghỉ là một lực ma sát giữ cho vật không bị trượt khi bị tác dụng bởi lực khác.

Để hiểu hơn thực tế ma sát nghỉ là gì bạn có thể hình dung:

Lực ma sát nghỉ giữ cho thùng hàng không bị trượt xuống khỏi xe nâng.

Lực ma sát nghỉ là gì
Lực ma sát nghỉ là gì?

Đặc điểm của lực ma sát nghỉ

– Có cường độ (độ lớn) thay đổi tùy theo lực tác dụng lên vật có xu hướng làm cho vật thay đổi chuyển động.

– Luôn có tác dụng giữ vật ở trạng thái cân bằng khi có lực tác dụng lên vật.

– Lực ma sát tĩnh cực đại không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc.

– Lực ma sát nghỉ chỉ xuất hiện khi có ngoại lực tác dụng lên vật và ngoại lực này có xu hướng làm cho vật chuyển động nhưng chưa đủ để thắng lực ma sát.

– Điểm đặt lên vật sát bề mặt tiếp xúc.

– Phương: song song với bề mặt tiếp xúc.

– Khi vật trượt thì lực ma sát trượt < lực ma sát nghỉ cực đại.

– Chiều: ngược chiều với lực (hợp lực) của ngoại lực (các ngoại lực và thành phần của ngoại lực song song với bề mặt tiếp xúc F→t hoặc xu hướng chuyển động của vật.

– Độ lớn của lực ma sát nghỉ : Fmsn

Trong đó:

+ Ft: độ lớn của ngoại lực (thành phần ngoại lực) song song với bề mặt tiếp xúc μn

+ Fmsn: Độ lớn lực ma sát nghỉ (N).

Lực ma sát nghỉ cực đại

Lực ma sát nghỉ cực đại có:

FmsnMax = μnN  (μn>μt)

Trong đó:

+ FmsnMax: lực ma sát cực đại (N)

+ μn: hệ số ma sát nghỉ μt: hệ số ma sát trượt

Chú ý:

Trường hợp nhiều lực tác dụng lên vật thì Ft là độ lớn của hợp lực các ngoại lực và thành phần của ngoại lực song song với bề mặt tiếp xúc.

Chú ý lực ma sát nghỉ cực đại

Công thức tính lực ma sát nghỉ

Công thức tính lực ma sát nghỉ

Trong đó:

μn:hệ số ma sát nghỉ.

N: là áp lực của vật lên mặt phẳng (N).

FM: là lực ma sát nghỉ cực đại (N).

Fmsn: lực ma sát nghỉ (N).

Bài tập ma sát nghỉ

Bài tập 1:

Dựa theo thí nghiệm như hình dưới đây, hãy kết luận về phương và chiều của ma sát nghỉ?

Bai tap 1 1

Hướng dẫn giải:

Dựa theo thí nghiệm, ta có thể thấy đặc điểm của ma sát nghỉ ở đây như sau:

– Phương nằm trong mặt tiếp xúc giữa 2 vật.

– Chiều ngược với chiều của ngoại lực tác dụng lên vật (ngược với chiều hợp lực của các ngoại lực khác).

Bài tập 2:

Một thùng gỗ có trọng lượng 240N chuyển động thẳng đều trên sàn nhà nhờ một lực đẩy nằm ngang có độ lớn 53N.
a ) Hãy tìm hệ số ma sát trượt giữa thùng gỗ và sàn nhà
b ) Thùng gỗ lúc đầu đứng yên. Nếu ta đẩy nó bằng một lực 53N theo phương ngang thì nó có chuyển động không?
Hướng dẫn giải:

a ) Do sàn nhà nằm ngang nên ta có

P = N = 240N

Vì thùng gõ có chuyển động thằng đều nên

F(mst) = F = 53N

Hệ số ma sát trượt μt = Fmst / N = 53 / 240 = 0,22
b ) Nếu ta đây thùng gỗ bằng lực 53N theo phương ngang thì thùng gỗ sẽ không chuyển động vì lực để làm cho thùng gỗ chuyển động từ đứng yên lớn hơn lực giữ cho thùng gỗ chuyển động thẳng đều.

 

Ma sát trượt là gì?

Định nghĩa Lực ma sát trượt là gì?

 

– Lực ma sát trượt là lực ma sát sinh ra khi vật chuyển động trượt trên bề mặt. Chính bề mặt tác dụng lên vật tại chỗ tiếp xúc một lực ma sát trượt để cản trở chuyển động của vật trên bề mặt đó.

– Lực ma sát trượt luôn ngược hướng chuyển động.

Lực ma sát trượt là gì
Lực ma sát trượt là gì?

Ví dụ lực ma sát trượt:

Lực ma sát trượt trên đàn violon là khi kéo dây đàn thì giữa chúng xuất hiện lực ma sát trượt làm dây đàn dao động và phát ra âm thanh.

Đặc điểm của lực ma sát trượt

 

– Ma sát trượt có điểm đặt lên vật sát bề mặt tiếp xúc.

– Ma sát trượt có phương song song với bề mặt tiếp xúc.

– Ma sát trượt có chiều ngược chiều với chiều chuyển động tương đối so với bề mặt tiếp xúc.

Công thức tính ma sát trượt

 

Công thức tính ma sát trượt như sau:

Fmst = µt N

Trong đó:

Fmst: độ lớn của lực ma sát trượt (N)

µt: hệ số ma sát trượt

N: Độ lớn áp lực (phản lực) (N).

Ma sát nhớt là gì?

Định nghĩa lực ma sát nhớt là gì?

Lực ma sát nhớt là lực ma sát của chất lỏng hay chính là lực cản trở giữa các lớp chuyển động của chất lỏng.

Lực ma sát nhớt có thể gọi tắt là lực nhớt.

Đặc điểm của lực ma sát nhớt

Ma sát nhớt có đặc điểm đó là:

Khi chất lỏng càng nhớt thì lại càng đặc.

Bạn có thể liên tưởng ngay đến mật ong. Mật ong đặc và có độ quyện nên sẽ có lực ma sát nhớt lớn hơn so với nước.

Ứng dụng lực ma sát trong đời sống

Trong thực tế cuộc sống có rất nhiều lực ma sát xung quanh chúng ta, cụ thể như:

– Lực ma sát trong phanh ô tô, xe máy, xe đạp.

– Lực ma sát trong sơn mài

– Lực ma sát trong kỹ thuật đánh bóng.

– Lực ma sát của bật lửa.

Tổng Kết

Có thể thấy các lực ma sát sinh ra khi:

– Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.

– Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt của vật khác.

– Lực ma sát nghỉ sinh ra lúc giữ cho vật không bị trượt khi bị tác dụng của lực khác.

Trường hợp khi đẩy một vật thì lực ma sát lăn nhỏ hơn lực ma sát trượt.

Trên đây là những chia sẻ về định nghĩa lực ma sát lăn là gì, đặc điểm và ví dụ ma sát lăn. Ngoài lực ma sát lăn, TTmobile cũng tổng hợp gửi đến bạn các loại lực ma sát khác như đã nói ở trên. Hy vọng từ bài viết bạn sẽ có thêm nhiều thông tin hữu ích để hiểu hơn về các lực ma sát.

Rất cảm ơn bạn đã quan tâm và đọc bài.

Theo dõi trên Google News : Google News TTMobile

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *